ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ ့ကဗ်ာအေၾကာင္းဆက္စပ္ေဆြးေႏြးျခင္း

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနာက္ဖက္ျခမ္း၊ ၀ါရွင္တန္ျပည္နယ္ရဲ့ အေရွ ့ပိုင္းမွာတည္ရွိတဲ့ "ကူလီ" အရပ္ဘက္မွာေနထိုင္တဲ့ က်ေနာ့္ သူငယ္ခ်င္း "ဆမ္" က ၂၀ ရာစုႏွစ္အတြင္း သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမဲဆြယ္တဲ့ မိန္ ့ခြန္းေတြေပါင္းစုထားတဲ့ စီဒီတခ်ပ္ကို က်ေနာ့္ကို လက္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီ စီဒီ ထဲမွာ အေမရိကန္သမၼတေလာင္းအတြက္ ၀င္ေရာက္အေရြးခ်ယ္ခံမယ့္ အလာစကားျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဆာရာ ေပးလင္း က ဂရိေတြးေခၚ ပညာရွင္ႀကီး အရစၥတိုတယ္လ္ အေၾကာင္းေဟာေျပာတာပါလာခဲ့ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ သြားခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္လို ့ပဲေခၚေခၚ၊ အေတြးအေခၚပညာရွင္လို ့ပဲေခၚေခၚ ေခၚလို ့ရတဲ့ အရစၥတိုတယ္လ္ အေၾကာင္း မဲဆြယ္စဥ္မွာ ထည့္သြင္းေဟာ ေျပာသြားခဲ့တာပါ။

ေက်ာက္ေတာင္ေက်ာက္ကုန္းေတြနဲ ့ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေနာက္ဖက္ျခမ္းမွာ ႏိုင္ငံရဲ့ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့အတြက္ က်န္ရွိေနတဲ့ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြနဲ ့အမာရြတ္ေတြအေၾကာင္းကို ဂီတသံေတြ၊ ေတးသီခ်င္းေတြအျဖစ္နဲ ့ ဖန္တီးခဲ့တာ ဒီေန ့အထိ က်န္ရွိေနပါေသးတယ္။ အနာ ဂါတ္ကာလမွာ မေမွ်ာ္လင့္တာေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ ၂၆ ေယာက္ေျမာက္ သမၼတျဖစ္ခဲ့တဲ့ (သား) သီအိုဒို ရုစဗဲ့လ္ Theodore Roosevelt, Jr (တခါတရံ တက္၊ တခါတရံ အလြန္အင္မတန္ ရင္းႏွီးသူေတြက ခ်စ္စႏိုးသေဘာနဲ ့တက္ဒီ လို ့ ေျပာဆိုသံုးႏႈန္းတတ္ပါတယ္။ ဘာသာျပန္သူ ့ျဖည့္စြက္စကား) ကေတာ့ ေထာက္ျပေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူ ့ရဲ့ ညီတ၀မ္းကြဲေတာ္စပ္သူ ဖရန္ကလင္ ရုစဗဲ့လ္ ကေတာ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံရဲ့ လူေနမႈစနစ္နဲ ့ပါတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ စီးပြားပ်က္ကပ္ေၾကာင့္ ေငြေၾကးအင္အားမဲ့သူေတြအတြက္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကပ္ႀကီးနဲ ့ ရင္ဆိုင္ ရႏိုင္တယ္လို ့ ေဟာကိန္းထုတ္ထားခဲ့ဖူးပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ေရာ္နယ္ ေရဂင္ ကလည္း D-Day ဒီ ေဒး (လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္ တုန္းက အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ စီးပြားပ်က္ကပ္ေၾကာင့္ မဟာမိတ္တပ္ေတြက ေနာ္မန္ဒီေဒသကို သိမ္းပိုက္ထိမ္းခ်ဳပ္ခဲ့တာကို ေအာက္ေမ့ ေခၚေ၀ၚ ခဲ့တဲ့ေန ့။ ဘာသာျပန္သူ ့ျဖည့္စြက္စကား) ကို အထူးဂရုတစိုက္နဲ ့ အၿမဲသတိရေနၾကဖို ့ အတြက္ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၂၂ ရက္ေန ့တကၠဆက္ျပည္နယ္ထဲမွာ အလုပ္ႀကံခံလိုက္ခဲ့ရတဲ့ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂြ်န္ အက္ဖ္ ကေနဒီ ကလည္း သူ ဘာ အေၾကာင္းပဲေျပာေျပာ ကဗ်ာနဲ ့ႏိႈင္းယွဥ္ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။

"အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ က်ေနာ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ့္ကို အဓိက ရိုက္ခတ္သြားေစခဲ့တာက ဘာသာစကားကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း အသံုး ျပဳႏိုင္မႈကိစၥပါပဲ။ က်ေနာ့္ဘ၀တခုလံုးကို ေျပာင္းလဲသြားေစခဲ့တာပါ" လို ့ ဒီမိုကရက္ပါတီက အေရြးခံခဲ့ရတဲ့ နယူးေယာက္ၿမိဳ ့ေတာ္ရဲ့ ၅၂ ေယာက္ ေျမာက္ ၿမိဳ ့ေတာ္၀န္ မာရီယို မက္သရူး ကူအိုမို Mario Matthew Cuomo က ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ ့ပါတ္သက္လို ့ ေျပျပစ္ေခ်ာေမြ ့တာမ်ိဳး ေတာ့ ဟုတ္ခ်င္မွဟုတ္ပါလိမ့္မယ္လို ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကေနဒီက သူယူဆခ်က္ မွန္ကန္တယ္လို ့ေထာက္ခံခဲ့ပါတယ္။ "ႏိုင္ငံေရးသမားေတြဟာ ကဗ်ာအေၾကာင္းသိၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးနဲ ့ပါတ္သက္ရင္ က်ေနာ္ကမၻာ့အေၾကာင္းကို သိတာထက္ ကဗ်ာဆရာေတြကပိုသိၾကပါတယ္။ ကမၻာႀကီး ဟာ ေနထိုင္ဖို ့ေကာင္းလာတာမ်ိဳး ပိုၿပီးျဖစ္ေစခ်င္တာပါ" လို ့ မာရီယို မက္သရူး ကူအိုမို က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဒီကေန ့ဆိုရင္ လက္ရွိသမၼတ အိုဘားမားဟာ သူ ့သမၼတသက္တမ္းကို ပိုရွည္လာေအာင္ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ သူဟာ စာလည္းေရးတတ္တယ္၊ စကားလည္းေျပာတတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ ့အရည္အခ်င္းေတြကို သူ ့"သမၼတ" ဆိုတဲ့ အံဆြဲထဲမွာ အေသပိတ္ထားလိုက္ပါတယ္။ အိုဘားမား ဟာ ကာရန္ေတြနဲ ့ အလွဆင္ထားေပမယ့္ သိပ္အဓိပၸါယ္မေကာင္းလွတဲ့ စကားလံုးေတြနဲ ့ေနာက္ သမၼတသက္တမ္းအတြက္ နိမိတ္ျပစကားလံုးေတြနဲ ့ လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းပါတ္ေတြတုန္းက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပါတ္အနည္းငယ္တုန္းက အိုဘားမားဟာ ကဗ်ာေတြေရးဖြဲ ့တဲ့အခါ သံုးႏႈန္းတဲ့ အသံနဲ ့ကာရန္ေတြကို နေဘဆန္ဆန္သံုးၿပီးေျပာဆိုသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအစီအစဥ္နဲ ့ ပါတ္သက္လို ့ သူ ့ကို သမၼတ ထိုင္ခံုကေန ေဘးကိုဆြဲခ်သြားမလားဆိုတာကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မိန္ ့ခြန္းေျပာခဲ့တဲ့ သမၼတရဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အေျချပမိန္ ့ခြန္းထဲမွာ သမၼတ အိုဘားမား ဟာ နယ္ဆင္မန္ဒဲလား ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ (နယ္ဆင္ မန္ဒဲလား ဟာ  သူသက္ရွိထင္ရွားရွိစဥ္ တခ်ိန္တုန္းက လူထု အားကစားကြင္းထဲမွာ ေျပာဆိုခဲ့တာပါ) အဓိပၸါယ္မ်ိဳးအတိုင္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ အိုဘားမား ဟာ အေျပာအဆို လိမ္မာပါးနပ္တယ္ဆိုတာကို သက္ေသျပႏိုင္ဖို ့ အဲဒီလို ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားခဲ့တာပါ။ တခၤႏုပၸတၲိညာဏ္ရွိတာကို ထုတ္ျပလိုက္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။

အသက္ ၁၉ ႏွစ္ အရြယ္တုန္းက သမၼတ အိုဘားမား ဟာ အင္မတန္ ေကာင္းမြန္ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ကဗ်ာတပုဒ္ကို ေရးသားခဲ့ၿပီး သူတက္ေရာက္ ပညာသင္ၾကားခဲ့တဲ့ ေကာလိပ္ရဲ့ စာေပမဂၢဇင္းမွာ ပံုႏွိပ္ေဖၚျပခံခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္အေနနဲ ့ အေမရိကန္ဆီးနိတ္လွြတ္ေတာ္မွာ တာ၀န္ယူေနစဥ္မွာေရာ၊ သမၼတ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္မွာပါ အိုဘားမား ဟာ စကားလံုးသုံးႏႈန္းရာမွာ အင္မတန္ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ စကားလံုး ေတြကို ေရြးခ်ယ္သံုးႏႈန္းသြားခဲ့ပါတယ္။ "က်ေနာ့္အထင္ေျပာရရင္ သူ ့စိတ္ထဲမွာ အိုင္းရစ္စိတ္ဓါတ္ရွိေနလို ့ပါပဲ။ လက္နက္ေတြ ဆြဲကိုင္စရာမလိုပဲ၊ အိုင္ယာလန္ေတာ္လွန္ေရး အဆံုးအရံႈးမရွိေစရပဲ၊ အိုင္ယာလန္မွာ ႏိုင္ငံသားတေယာက္မွ အက်အဆံုးမရွိေစရေစပဲ ကဗ်ာဆရာတေယာက္က ႀကိဳးစားလုပ္ကိုင္သြားခဲ့တာမ်ိဳးကို က်ေနာ္က ျဖစ္ေစခ်င္ခဲ့တာပါ" လို ့ မာရီယို မက္သရူး ကူအိုမိုက ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ အားေကာင္းလွတဲ့ သူ ့ရဲ့စကားလံုးေတြကို တလြဲအဓိပၸါယ္ေကာက္ယူၿပီး အိုဘားမား ကို ထိုးႏွက္တိုက္ခိုက္လာၾကပါေတာ့တယ္။ ႀကီးက်ယ္ ခမ္းနားတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ ့ စကားလံုးအသံုးအႏႈန္းေတြဟာ မေကာင္းတဲ့၊ ေခ်းအထပ္ထပ္တက္ေနတဲ့၊ အည့ံစားပစၥည္းေတြကို ကိုယ္စားလွယ္ ေတြက အေရာင္းတြင္က်ယ္ေစဖို ့ မုသားေတြနဲ ့တန္ဆာဆင္ၿပီး ေၾကာ္ျငာေနၾကပါေတာ့တယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလထဲတုန္းက သူ ့ရဲ့ က်မ္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အစီအစဥ္ကို ေ၀ဖန္မႈေတြ အမ်ားအျပားရွိလာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကို အိုဘားမားက "ညဥ့္နက္ပိုင္းတီဗီ ေၾကာ္ျငာအစီအစဥ္" တခုလို သေဘာထားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ့ ေၾကာ္ျငာေတြက လူေတြကို သူတို ့ထြက္ကုန္ေတြေရာင္းရေစဖို ့ မဟုတ္တန္းတရားေတြေျပာၿပီး အတင္း ျမဴဆြယ္ေနၾကတာလို ့ အိုဘားမားက သေဘာထားေနခဲ့ပါတယ္။

ကိုယ့္ကိုယ္ကို အၿမဲႏွိမ့္ခ်ၿပီး ေနထိုင္တတ္တဲ့ သူ ့ရဲ့စိတ္ဓါတ္ဟာ အင္မတန္လွပပါတယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းကို ေအာက္လွြတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္ ဘိန္နာ John Boehner က အိုဘားမား စကားေျပာရင္ ဘာေျပာေျပာ တည့္တည့္မေျပာပဲ၊ ေ၀့လည္ေၾကာင္ပတ္ေျပာတတ္တယ္လို ့ စြပ္စြဲၿပီး သူ ့ကို ဘာ ေျပာေျပာ နာက်ဥ္မႈမရွိပဲ၊ သူ ့ပါးစပ္ကိုလည္း အၿမဲပိတ္ထားတတ္တဲ့သူလို ့ စြပ္စြဲေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ တကၠဆက္လွြတ္ေတာ္အမတ္ တက္ ခရုဇ္ Ted Cruz က ကေလးပံုျပင္စာအုပ္ "ၾကက္ဥနဲ ့ ၀က္ေပါင္ေျခာက္ Green Eggs and Ham" ထဲက ပံုျပင္နဲ ့ႏိႈင္းယွဥ္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ (အဲဒီပံုျပင္ ဟာ ၾကက္ဥနဲ ့ၾကက္ ဘယ္ဟာက အရင္ေပၚလာခဲ့သလဲဆိုသလို မုန့္လံုးစကၱဴကပ္သလို အစရွာလို ့မရတာကို ေရးသားထားတဲ့ ပံုျပင္တပုဒ္ပါ။ ဘာသာျပန္သူ ့မွတ္ခ်က္) ေနာက္ၿပီး "အရာရာကို လိမ္ညာေနခဲ့တဲ့သူ"၊ "အေမရိကန္ရဲ့ ကြန္ဂရက္လွြတ္ေတာ္ထဲမွာ စြပ္စြဲခံခဲ့ရသူနဲ ့ အသံေကာင္း ဟစ္ေနသူ" လို ့ တစိုက္မတ္မတ္ ေျပာဆိုေ၀ဖန္ခံေနခဲ့ရသူပါ။ အဲဒါဟာ အရိုးတခုနဲ ့တခုကို ဆက္ေပးထားတဲ့ ၾကားကာလတခုလိုမ်ိဳးပဲလို ့ Republican ရီပတ္ဘလီကင္ေတြဘက္က ယူဆေနၾကပါတယ္။

အေကာင္းဆံုးသမၼတေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ေဂ်ာ့ ၀ါရွင္တန္လို၊ ေအဘရာဟင္ လင္းကြန္းလို သမၼေတြဟာ ကဗ်ာကို ေရးရံုသက္သက္သာမကပဲ အဲဒီ့ ကဗ်ာ ေတြထဲက သံုးထားတဲ့ စကားလံုးေတြရဲ့ စြမ္းအားကိုပါ အမွန္တကယ္နားလည္ၿပီး ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ ကိုင္တြယ္အသံုးျပဳသြားတာေတြကို၊ စကား ေျပာဆိုတဲ့အခါ စကားလံုးေတြကို အမွန္ကန္ဆံုး ေရြးခ်ယ္သံုးသြားတာကို ဒီေန ့အထိ ေတြ ့ျမင္ေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တက္ဒီ ရုစဗဲ့လ္ ဆိုရင္ စာေရး ဆရာ အပၸတန္ ဆင္ကလဲယား Upton Sinclair ရဲ့ "ေတာ The Jungle" ဆိုတဲ့ ၀တၴဳစာအုပ္က အၿမဲအကူအညီေတြေပးခဲ့တဲ့အတြက္ သူ့ စားပြဲေပၚမွာ အၿမဲ ေနရာယူထားတယ္လို ့ ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူ သမၼတရာထူး လက္မခံခင္ကဆိုရင္ သူဟာ သူစိတ္၀င္စားတဲ့ သဘာ၀တရားနဲ ့ ပါတ္သက္ၿပီး "သက္ရွိသတၴ၀ါေတြ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေသဆံုးသြားတယ္ဆိုတာ ၾကားရရင္ က်ေနာ္ဟာ စာေရးဆရာတေယာက္ အသတ္ခံ လိုက္ရသလိုမ်ိဳး ထိခိုက္ခံစားခဲ့ရတာပါ" လို ့ စာေပလက္ရာဖ်က္ဆီးသူေတြဆိုၿပီး ေဆာင္းပါးတပုဒ္ေရးသားခဲ့ဖူးပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတေတြထဲမွာ ဖရန္ကလင္ ရုစဗဲ့လ္ ဟာ ေၾကာက္တတ္သူ၊ ေရာ္နယ္ ေရဂင္ ကေတာ့ သတၴိရွိသူ၊ ဂြ်န္ ကေနဒီ ကေတာ့ စိန္ေခၚရဲသူ ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေရာ္နယ္ ေရဂင္ ရဲ့ အေျပာင္ေျမာက္ဆံုးစကားေတြကို စကားလံုးေတြကို ဟန္က်ပန္က်၊ လွလွပပသံုးႏႈန္းတတ္သူ ပက္ဂီ ႏ်ဴးနန္ Peggy Noonan က ေရးသားေပးေနခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ (ပက္ဂီ ႏ်ဴးနန္ က သမၼေလာင္း မစ္ ရြမ္မနီ Mitt Romney ကို အႏိုင္ရသြားေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ေပးခဲ့သူ တေယာက္လဲျဖစ္ပါတယ္) ဒါေပမယ့္ D-Day ဒီ ေဒး အႏွစ္ ၄၀ ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားမွာ "ပြိဳင့္ ဒူ ေဟာ့ တံတားက ကေလးငယ္မ်ား Boys of Pointe du Hoc" လို ့အမည္ေပးထားတဲ့ မိန္ ့ခြန္းကို ျပင္သစ္ႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းက ေနာ္မန္ဒီ ကမ္းေခ်ရဲ့ ကမ္းရိုးတန္း ေက်ာက္ေဆာင္တခုေပၚမွာ ေဟာေျပာခဲ့တာပါ။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တုန္းက "ခ်ယ္လင္ဂ်ာ အာကာသ လြန္းပ်ံယာဥ္မွဴး အနိစၥေရာက္သြား တုန္းက ဒီမနက္ပဲ က်ေနာ္တို ့ၾကားလိုက္ရပါတယ္။ သူ ့မ်က္ႏွာကို ဘုရားသခင္ရဲ့ အလိုေတာ္နဲ ့ ေဟာဒီ့ ကမ႓ာေျမေပၚကေန ဆြဲေခၚသြားတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို ့က သူ ့ ကို ႏႈတ္ဆက္ပါတယ္ဆိုတဲ့ စကားတခြန္းကိုပဲ ေျပာႏိုင္လိုက္ပါေတာ့တယ္" လို ့ ပက္ဂီ ႏ်ဴးနန္ ဟာ သမၼတ ေရာ္နယ္ ေရဂင္ ရဲ့ ေနာက္နားကေန သမၼတၾကားရရံု ေလသံတိုးတိုးေလးနဲ ့ ေျပာဆိုေပးေနခဲ့တာပါ။ အဲဒီစကားေတြကို ကဗ်ာဆရာလည္းျဖစ္၊ ေလယာဥ္မွဴးတဦးလည္း ျဖစ္တဲ့ ဂြ်န္ မဂၢီး John Magee က ရြတ္ဆို ဂုဏ္ျပဳေပးသြားခဲ့တာပါ။

ရစ္ခ်ဒ္ နစ္ဆင္ ရဲ့ အသုဘ အခမ္းအနားမွာေတာ့ ဘယ္ကဗ်ာနဲ ့မွ ဂုဏ္ျပဳခဲ့တာမ်ိဳး မရွိခဲ့ပါဘူး။ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီ ကာတာ ကေတာ့ အခုဆိုရင္ ကဗ်ာဆရာဆိုတဲ့ စာအုပ္တအုပ္ကို ထုတ္ေ၀ေတာ့မယ္လို ့ ၾကားသိရပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ သူ သမၼတ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္က အခ်က္အလက္ေတြ ဘယ္ေလာက္အထိ ပါလာမလဲဆိုတာ အခုထိ မသိရွိရေသးပါဘူး။ သမၼတ တာ၀န္ေတြ ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဘုရွ္ မိသားစု (ဘုရွ္ မိသားစုထဲက အေမရိကန္ သမၼတအျဖစ္ ႏွစ္ေယာက္တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရပါတယ္) ေတြမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာအတြက္ ကဗ်ာ၊ လကၤာေတြ ထဲက လမ္းညႇြန္ထားတာေတြကို ခံစားနားဆင္ႏိုင္ဖို ့အတြက္ နားရြက္ေတြပါမလာခဲ့တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာေတြကို ဖန္တီးမေပးႏိုင္ခဲ့ၾကပါဘူး။ "က်ေနာ့္ ႏႈတ္ခမ္းကထြက္လာတဲ့ အခြန္အခသစ္ေတြ မေကာက္ခံရ" ဆိုတာနဲ ့ "က်ေနာ္ဟာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္သူ" ဆိုတဲ့ ကက္ပီတိုေမာ္လ္ (အေမရိကန္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ကက္ပီတို ဟီးလ္ ကို ေနာက္ေျပာင္ၿပီး ကက္ပီတို ကုန္တိုက္လို ့ေနာက္ေျပာင္ေခၚေ၀ၚတဲ့ အသံုးအႏႈန္းတခု။ ဘာသာျပန္သူ ့မွတ္ခ်က္) လို ့ ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္မလာႏိုင္ေၾကာင္း ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆိုေနရံုနဲ ့ ဘာတခုမွ ေျပာင္းလဲလာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္သြားခဲ့တဲ့ ေတာင္အာဖရိကရဲ့ သမၼတ နယ္ဆင္ မန္ဒဲလား ရဲ့ စကားလံုးေတြကို ေခတၲငွားရမ္း အသံုးျပဳရမယ္ဆိုရင္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြနဲ ့ သူတို ့ရဲ ့ မိဘေတြ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြဟာ ဆယ္စုႏွစ္ေတြနဲ ့ခ်ီၿပီး ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါ တယ္။ သူတို ့ရည္မွန္ထားတာေတြ အခုထက္ထိ ေအာင္ျမင္မလာၾကေသးပါဘူး။ "ေမတၲာ" ဟာ "မလိုမုန္းတီးမႈ" ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ပိုမိုခိုင္မာ သလို "ဆံုးရံႈးမႈကို ႀက့ံႀကံ့ခံရင္ဆိုင္ႏိုင္မႈ" ဟာ "ေက်ာ္လွြားေအာင္ျမင္ႏိုင္မႈ" ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ပိုမိုခက္ခဲပါတယ္။ အဲသလိုမ်ိဳးပဲ အေျပာလြယ္ သေလာက္အလုပ္လုပ္ဖို ့ ကသိပ္ခက္ခဲပါတယ္။ သမၼတ တေယာက္အေနနဲ ့ သူ ့သက္တမ္းေလးႏွစ္မွာ တႏွစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၿပီးလို ့ ေနာက္ထပ္ သံုးႏွစ္ပဲက်န္ေတာ့တယ္ ဆိုတာနဲ ့ မိန္ ့ခြန္းေတြေျပာဆိုတဲ့အခါ အရင္တုန္းကလို ဆြဲေဆာင္မႈက သိပ္မရွိေတာ့ပဲ အားေလ်ာ့လာတတ္ပါတယ္။

ေမာင္ေဖသက္နီ

တီမိုသီ အဲဂဲန္ Timothy Egan ေရးသားၿပီး ေမာင္ေဖသက္နီ ဘာသာျပန္ပါတယ္

(ေဆာင္းပါးေရးသားသူ တီမိုသီ အဲဂဲန္ Timothy Egan ဟာ နယူးေယာက္တိုင္းသတင္းစာမွာ ၁၈ ႏွစ္အလုပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါမတိုင္ခင္က သူဟာ "အေနာက္ေျမာက္ပစၥိဖိတ္ သတင္းဌာန" မွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူ ့အေၾကာင္းကို "အခက္ခဲ ဆံုး ဒတ္စ္ကာလ" Dust Bowl,The Worst Hard Time လို ့ အမည္ေပးထားတဲ့ စာအုပ္ကို ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ့စာအုပ္ကို နယူးေယာက္တိုင္းသတင္းစာႀကီးက အေရာင္းရဆံုးစာအုပ္လို ့ ေရးသားခဲ့ပါတယ္)